26.04.202
Հայոց լեզու
- Տրված նախադասությունները վերլուծիր շարահյուսորեն, մեկնաբանիր կետադրությունը։
1. Թեև Սարոյանը երկու անգամ եղել էր Երևանում, ես նրան չէի տեսել։ Ենթակա-Սարոյանը, ես
Ստորոգյալ-եղել էր, չէի տեսել
Չափի և քանակի պարագա-երկու անգամ
Տեղի պարագա-Երևանում
Ուղիղ խնդիր-նրան
2. Նրան ցո՛ւյց տվեք, որ դուք սուր միտք ունեք։ - Ենթակա-զեղչված, դուք
Ստորոգյալ-ցույց տվեք, ունեք
Հանգման խնդիր-նրան
Որոշիչ-սուր
Ուղիղ խնդիր-միտք
3. Եթե հայոց ազգը համախմբված լինի և՛ մտքով, և՛ գործով, հռոմեացիք չեն կարողանա մտնել Հայաստան։ - Ենթակա-ազգը, հռոմեացիք
Ստորոգյալ-համախմբված լինի, չեն կարողանա մտնել
Որոշիչ-հայոց
Ձևի պարագա-և մտքով, և գործով
Տեղի պարագա-Հայաստան
4. Փունջ-փունջ աղջիկներ սարերը ելան՝ վիճակ հանելու աշխույժ երգերով։
Ենթակա-աղջիկներ
Ստորոգյալ-ելան
Որոշիչ-փունջ-փունջ, աշխույժ
Տեղի պարագա-սարերը
Ձևի պարագա-երգերով
Նպատակի պարագա-վիճակ հանելու
5. Այնտեղ՝ սյունաշարի ներսում, մշտապես հնչում է մարդկային հոգին լուսավորող խորաթափանց երաժշտություն։
Ենթակա-հոգին
Ստորոգյալ-հնչում է
Տեղի պարագա-այնտեղ
Հատկացուցիչ-սյունաշարի
Բացահայտիչ-ներսում
Ձևի պարագա-մշտապես
Որոշիչ-մարդկային, լուսավորող, խորաթափանց։
Ուղիղ խնդիր-երաժշտություն։
6. Շքեղախուք նժույգների՝ արծաթով ու ոսկով զարդարված թամբերին նստած էին մի կին ու մի տղամարդ։
Ենթակա-կին ու տղամարդ
Ստորոգյալ-նստած էին
Որոշիչ-շքեղախուք, զարդարված, մի
Հատկացուցիչ-նժույգների
Ձևի պարագա-ածաթով և ոսկով
7. Նա շատ էր տխրել՝ լսելով իր վաղեմի հակառակորդի գալստյան լուրը։
Ենթակա-նա
Ստորոգյալ-տխրել էր
Քանակի պարագա-շատ
Պատճառի պարագա-լսելով իր վաղեմի հակառակորդի գալստյան լուրը
Հատկացուցիչ-իր
Որոշիչ-վաղեմի, գալստյան
Հանգման խնդիր-հակառակորդի
8. — Հանցա՞նք է սիրելը,- զարմացած ասաց Գոռը Շահանդուխտին։
Ենթակա-Գոռը
Ստորոգյալ-ասաց
Ուղիղ խնդիր-հանցա՞նք է սիրեը
Ձևի պարագա-զարմացած
Հանգման խնդիր-Շահանդուխտին
9. Մահվան դատապարտված Սոկրատեսը հանգստացնում էր կնոջը. «Քեզ դուր չի գալիս, որ ես անմեղ լինելով եմ դատապարտվել. կգերադասեիր, որ արժանի՞ լինեի նրանց դատավճռին»։
Ենթակա-Սոկրատեսը, քեզ, ես
Ստորոգյալ-հանգստացնում էր, դուր չի գալիս, դատապարտվել եմ, կգերադասեիր
Որոշիչ-մահվան դատապարված
Հանգման խնդիր-կնոջը
Ձևի պարագա-անմեղ լինելով
Հատկացուցիչ-նրանց
Ուղիղ խնդիր-որ արժանի լինեի նրանց դատավճիռին
10. Հիշո՞ւմ եք՝ նա Ձեզ ասում էր. «Եթե դու փոխես պահվածքդ, հարգես ինքդ քեզ ու քո խոսքը, ոչ ոք քեզնից չի դժգոհի»։
Ենթակա-զեղչված
Ստորոգյալ-ասում էր
Ուղիղ խնդիր-ձեզ
Պայմանի պարագ-եթե դու փոխես պահվածքդ, հարգես ինքդ քեզ ու քո խոսքը - Տրված անուղղակի խոսքով նախադասությունները դարձրու ուղղակի։
1. Որդին նամակով տեղեկացրել էր ծնողներին, որ իր վրա հույս չդնեն. ինքը չի կարողանալու գալ։
Որդին ծնողներին նամակով տեղեկացրել էր․
—Իմ վրա հույս մի դրեք, ես չեմ կարող գալ։
2. Անթարթ նայելով հոր շիրիմին՝ Արամը մտքում հարցնում է հորը, թե արդյոք նա իրեն հետևում է և գիտի, թե ինքն ինչ է ձեռնարկել։
Անթարթ նայելով հոր շիրիմին՝ Արամը մտքում հորը հարցնում է․ <<Արդյո՞ք դու ինձ հետևում ես և գիտե՞ս ես ինչ եմ ձեռնարկել>>
3. Եկավ դերվիշը, արձանացավ Սֆինքսի առջև և ասաց, որ ինքը եկել է նրա մոտ, որպեսզի հարցում անի և իմանա, թե ինչ է երջանկությունը։
Եկավ Դերվիշը, արձանացավ Սֆինքսի առջև և ասաց․
—Ես եկել եմ քեզ մոտ, որպեսզի հարցում անեմ և իմանամ, թե ինչ է երջանկությունը։
4. Ատոմը մյուս նախարարներին ասաց, որ նամակները տեղ հասցնեն, պատասխանները վերցնեն և, ինչ էլ լինի, գան հավաքվեն իր մոտ։
Ատոմը մյուս նախարարներին ասաց․
—Նամակները տեղ հասցրեք, պատասխանները վերցրեք և, ինչ էլ լինի, եկեք հավաքվեք իմ մոտ։
5. Նա ինքն իրեն ասում էր, որ ինքը պետք է ամուր լինի, պետք չէ ենթարկվել այլ անձանց ազդեցությանը։
Նա ինքն իրեն ասում էր․ <<Ես պետք է ամուր լինեմ, պետք չէ ենթարկվել այլ անձանց ազդեցությանը>>։ - Նախադասությունների մեջ գտիր մեկական հրամայական, ըղձական, ենթադրական եղանակի բայ։
- Հրամայական-քեզ դուր չի գալիս
- Ըղձական-փոխես
- Ենթադրական-կգերադասեիր
- Նախադասությունների մեջ գտիր սահմանական եղանակի մեկական անցյալ կատարյալ, վաղակատար անցյալ, վաղակատար ներկա, անկատար անցյալ ժամանակաձևերով բայ։
- Անցյալ կատարյալ-
- Վաղակատար անցյալ-տեղեկացրել էր
- Վաղակատար ներկա-եկել եմ
- Անկատար անցյալ-ասում էր
- Նախադասությունների մեջ գտիր ու, ոջ, ա(ներքին), ո (ներքին) հոլովումների մեկական գոյական։
- ՈՒ-կարողանալու
- ՈՋ-կնոջ
- Ա-ազդեցությանը
- Ո-կնոջ
- Նախադասությունների մեջ գտիր միաբան, ճոխ, ախոյան, մխիթարել, խմբվել բառերի հոմանիշները։
- Ճոխ-շքեղաշուք
- Ախոյան-հակառակորդ
- Մխիթարել-հանգստացնել
- Խմբվել-համախմբվել